Ga naar de inhoud

26 september 2016 – In zijn jaarlijkse Septemberverklaring voor het Vlaams Parlement zegt minister-president Geert Bourgeois ‘sorry’. Hij excuseert zich voor het beleid van de Vlaamse Regering, waarvan bepaalde beslissingen fout hebben uitgepakt. De regering wil opnieuw investeren in wat mensen verbindt: in cultuur, onderwijs, zorg, jeugdwerk en sociale woningen. ‘Want er is wél een alternatief!’ Bekijk hier het filmpje en lees de integrale speech.

Beste collega’s,

Het moeilijkste wat een politicus kan doen, is zijn fouten toegeven. Het is slecht voor zijn carrière, voor zijn geloofwaardigheid, en voor het vertrouwen dat hij uitstraalt. Daarom blijven we vasthouden aan achterhaalde ideeën: omdat we er ooit in geloofden. Omdat sommige ook ooit echt hebben gewerkt. Maar de wereld verandert, en onze gedachten veranderen niet mee. Standvastigheid zou een deugd zijn, maar ze legt de politiek lam.

Ik sta hier vandaag dan ook om mijn fouten toe te geven. Ik wil mij excuseren voor hoe bepaalde beslissingen hebben uitgepakt. Noem het voortschrijdend inzicht: we houden niet vast aan achterhaalde ideeën, maar laten ze los.

Zo privatiseerden wij het jeugdwerk, het buurtwerk, het sociaal werk en de zorg. Al na twee jaar zien we daar de nefaste gevolgen van. Een smartphone of een koffiemachine kan je makkelijk van de hand doen. Die voelen dat niet, als ze minder aandacht krijgen. Mensen voelen dat wel. Sectoren waarin de mens zelf het product is, zijn blijkbaar niet gebaat bij de vrije markt. Daarom gaan we weer investeren in die domeinen waar de mens zelf centraal staat.

Hetzelfde geldt voor onderwijs en cultuur. Onze besparingen brachten meer burn-outs dan geld op. Omdat er niet nóg meer op personeel bespaard kon worden, schoten de prijzen omhoog. Cultuur werd op één jaar tijd veel duurder, en hoger onderwijs is niet langer voor iedereen betaalbaar. We gaven kritiek op elitaire kunst, maar creëerden ondertussen een nieuwe elite. Die ironie zie ik nu in.

We overwegen ook om weer te investeren in sociale woningen. Nu belanden elke week 250 gezinnen op straat door te hoge huurprijzen. Vele rusthuizen kosten nu al meer dan een gemiddeld pensioen. We hebben beseft: wachtrijen los je niet op met minder geld.

Laat ik duidelijk zijn: dit alles was onze bedoeling niet. Wij zochten gewoon naar efficiëntie in sectoren die niets opbrachten, meer niet. Alleen merken we nu dat we hun opbrengst mislopen, omdat die niet in excel-tabellen te vatten is. Nu de samenleving op ontploffen staat, helpt het niet om alleen maar te investeren in oorlogswapens en meer soldaten op straat. Neen, we gaan terug investeren in wat mensen verbindt.

In budgettair krappe tijden is dat niet eenvoudig. Het geld moet ergens vandaan komen. Maar dat is mogelijk. Samen met de federale regering hebben we ingezien dat er een groot verschil is tussen subsidies die bij burgers terechtkomen, en subsidies die bij aandeelhouders belanden. Wat als we de 700 miljoen onterechte staatssteun aan multinationals terugvorderen, zoals Europa eist? Wat als we de fiscale stimulering van bedrijfswagens en tankkaarten aanpakken, zoals Europa vraagt? Wat als we de grootste bedrijven dezelfde belastingen laten betalen als kmo’s, zodat onze economie eerlijker en lokaler wordt?

Er is dus wel een alternatief. Wij gaan er werk van maken. Want daarvoor hebt u ons gekozen als uw volksvertegenwoordigers. Omdat wij allemaal mensen zijn.

Laten we dus weer fouten durven maken, en ze ook toegeven. Voor een Vlaanderen, met ál zijn inwoners, waar we samen trots op kunnen zijn. Ik dank u.